Beste Ferdinand,

(Mag ik Ferdinand zeggen? Zegt u maar jij tegen mij, hoor.) Ik zal me even voorstellen. Mijn naam is Nicolette, ik werk sinds 1997 in het dierenasiel in Leiden, sinds 2013 als beheerder. Samen met een enthousiast team van collega’s en vrijwilligers proberen we onze asieldieren zo goed mogelijk te helpen op weg naar een nieuw thuis. Daarnaast hebben we een pension waar elk jaar vele honden en katten komen logeren en dat vele tevreden vaste klanten heeft.

Het is 4 januari. Vandaag pas haal ik weer een beetje opgelucht adem na een aanzwellende golf van oorverdovende, venster-in-sponningen-doen-rammelende en steeds heftiger op de zenuwen werkende knallen. Ontploffingen eigenlijk. Bómmen. Half november begint het al. Men test alvast even of het internet de juiste illegale producten heeft geleverd. Na Kerstmis barst het volledig los en wordt het niet meer stil totdat de liefhebbers hun explosieve voorraad volledig hebben opgeblazen.

Een gezellige Nederlandse traditie, zegt u? In mijn ogen (en oren) bestaat die traditie uit sterretjes, een duizendklapper en – doe eens gek – een pot Bengaals vuur. Voor die ene avond in het jaar is daar nog wel mee te leven. Het wordt steeds meer, steeds erger en steeds zwaarder. Het rotje wordt een strijker, de strijker wordt een lawinepijl en dit jaar zijn in Leiden zelfs politiemensen bekogeld met een Cobra. Spul dat door de EOD onschadelijk moet worden gemaakt.

Jaarlijks bijna 500 slachtoffers, waarvan twee derde omstanders. De helft van de ongelukken gebeurt met legaal vuurwerk. Op Oudejaarsdag vraag ik mijn collega’s of ze een berichtje sturen als ze ’s middags om vijf uur naar huis gaan. Omdat ik me zorgen maak om hun veiligheid. Omdat kennelijk niemand zich wenst te houden aan die vervelende regels waarbij je op 31 december pas ná 18 uur vuurwerk mag afsteken. Of aan bekrompen fatsoensnormen waarbij je geen vuurwerk naar voorbijfietsende mensen gaat gooien.

Vijftig meter van onze vuurwerkvrije zone wordt volop vuurwerk verkocht.

Rond het asiel is een vuurwerkvrije zone ingesteld ter grootte van ons asielterrein. Nou steken we sinds, tja, sinds altijd natuurlijk, geen vuurwerk af op ons terrein. Vijftig meter van onze vuurwerkvrije zone verwijderd wordt volop vuurwerk verkocht. Bijna niemand weerstaat de verleiding om – ah pap eentje maar – een vers gekocht pijltje af te schieten. En vooruit, één donderslagje dan. De bijbehorende geluiden houden zich helaas niet aan de zone en weerklinken door onze hele wijk. Gelukkig liggen onze dierverblijven iets verder van de vuurwerkwinkel af en hebben we dikke betonnen muren.

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid adviseert een algeheel verbod op knalvuurwerk. Hé, Veiligheid, is dat niet jouw toko, Ferdinand? Ik kwam deze uitspraak van je tegen:

“Ik wil benadrukken dat we in Nederland een sterke rechtsstaat hebben. Die rechtsstaat geeft mensen waarborgen, zoals veiligheid. Daar sta ik voor als minister.” Mooi gesproken.

De cijfers variëren naar gelang welk onderzoek je wilt geloven, maar ergens tussen de 14 en 30 procent van de Nederlanders steekt vuurwerk af. Verbazend dan dat ik mij – als ingezetene van die rechtsstaat en inwoner van een democratisch land – moet schikken naar een minderheid die deze traditie van, pak ‘m beet, 50 jaar oud in ere wil houden. Een traditie die best een alternatief kan vinden in de vorm van een centrale vuurwerkshow. En ja, daar wil ik dan ook best een euro aan bijdragen.

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid adviseert een algeheel verbod op knalvuurwerk.

Beste Ferdinand, je dacht natuurlijk dat ik als asielbeheerder een betoog ging afsteken (misschien een ietwat ongelukkige woordkeuze) over de nadelige invloed van vuurwerk op dieren. Over honden die in paniek wegrennen en aangereden worden. Over katten die in blinde angst hun huis niet meer kunnen terugvinden. Over wilde vogels die op 31 december om middernacht zo massaal opvliegen dat het zichtbaar is op radarbeelden. Over akelige mensen die vuurwerk op dieren binden. Maar nee. Iedereen met een beetje verstand weet dat toch? Daar hoef je niet eens een dierenliefhebber voor te zijn. Sommige van die doodsbange dieren komen noodgedwongen elk jaar in ons pension logeren. Er staan nu al weer reserveringen voor volgend jaar. Zou het niet geweldig zijn, Ferdinand, als die dieren gewoon ontspannen thuis kunnen blijven met Oud en Nieuw?

Leven blijft risico nemen. Maar Ferdinand, het ligt binnen jouw vermogen om te zorgen dat de feestdagen voor iedereen echt feestelijk kunnen zijn.

Maar uiteindelijk gaat het mij vooral om mensen. 100% veilig, 100% van de tijd zul je het nooit kunnen maken. Leven blijft nu eenmaal risico nemen. Maar, Ferdinand, het ligt binnen jouw vermogen om ervoor te zorgen dat op Oudejaarsavond mijn collega’s veilig naar huis durven fietsen. Dat er honderden mensen zonder verminkingen het nieuwe jaar kunnen begroeten. Dat er duizenden dieren stressvrij kunnen leven tussen half november en begin januari. Zodat de feestdagen voor iedereen echt feestelijk kunnen zijn. Dank voor je aandacht.

Nicolette Bloemendaal
Beheerder Dierentehuis Stevenshage in Leiden